Alkmaar lijkt meest onderschatte winkelstad van Nederland

In de wereld van winkelvastgoed gebeurt er iets bijzonders in Alkmaar. Terwijl veel binnensteden in Nederland worstelen met leegstand en dalende bezoekersaantallen, laat Alkmaar een opvallend ander beeld zien:

• De leegstand in Alkmaar is met ruim 10% relatief hoog vergeleken met andere vergelijkbare steden.
• Tegelijkertijd steeg het aantal toeristische bezoeken in 2024 met maar liefst 39%.
• En bezoekers geven bovengemiddeld veel uit tijdens hun bezoek: gemiddeld 73 euro per bezoeker, hoger dan het landelijk gemiddelde.

Hoe is het mogelijk dat een stad met relatief veel lege winkelpanden toch één van de sterkste groeiers is in toerisme en bestedingen?

Een stad die ontdekt wordt

Volgens het recente onderzoek van het Nederlands Bureau voor Toerisme en Congressen (NBTC) ontving Alkmaar in 2024 maar liefst vier miljoen toeristische bezoeken, een stijging van bijna 40%. Hiermee stormde Alkmaar de nationale top 10 binnen van meest bezochte steden en staat het nu op de 9e plaats.

Opvallend is ook dat bezoekers gemiddeld vier keer per jaar terugkomen, terwijl dit in andere steden gemiddeld 3,1 keer is. Dit duidt op een hoge bezoekersloyaliteit en een sterk product: de historische binnenstad, de beroemde kaasmarkt, de sfeervolle grachten, de musea én het brede winkelaanbod.

De paradox van Alkmaar: veel bezoekers, toch leegstand

Tegenover dit toeristisch succes staat een andere realiteit: de leegstand in de Alkmaarse winkelstraten is bovengemiddeld, met name op plekken zoals de Laat-West.
Volgens Locatus-onderzoeken staan in de regio Alkmaar nu 82 winkelpanden leeg, een niveau dat in jaren niet zo hoog was.

Dit lijkt op het eerste gezicht tegenstrijdig, maar is verklaarbaar:

• De leegstand is plaatselijk: De drukste winkelstraten en toplocaties doen het goed, maar minder centrale straten hebben moeite om huurders te vinden.
• Structurele veranderingen in winkelgedrag: Net als in andere steden verschuift het winkelgedrag richting beleving, horeca, en persoonlijke verzorging. Pure retail alleen is minder dominant.
• Een veranderende vastgoedmarkt: Door de nasleep van corona, gestegen kosten en verschuiving naar online aankopen is er een herschikking gaande. Dit biedt tegelijkertijd ruimte voor nieuwe concepten en initiatieven.

Kansen voor ondernemers en investeerders

Met de huidige bezoekersgroei én de hoge bestedingen per bezoeker liggen er enorme kansen in Alkmaar:

• Voor ondernemers: Nieuwe winkels, horeca- en belevingsconcepten kunnen profiteren van de hoge traffic en loyale bezoekers.
• Voor vastgoedeigenaren: Er is ruimte om met vernieuwende invullingen leegstaande panden nieuw leven in te blazen.
• Voor de stad: Door gericht beleid en samenwerking kan Alkmaar een van de sterkste binnensteden van Nederland worden.

Alkmaar heeft bovendien het voordeel van schaalgrootte: compact genoeg om overzichtelijk te blijven, groot genoeg om aantrekkelijk te zijn.

Alkmaar lijkt dé verborgen parel van Nederland te zijn als het gaat om winkelvastgoed en toerisme. De combinatie van hoge bezoekersaantallen, hoge bestedingen en gerichte citymarketing zet de stad stevig op de kaart. Met een actieve rol van ondernemers, vastgoedeigenaren en gemeente kan de leegstand worden aangepakt en kan Alkmaar uitgroeien tot één van de meest dynamische binnensteden van het land.