Van buitenwijk tot binnenstad – opgravingen in het Ritsevoort

Vrijdag 24 november presenteert wethouder Erfgoed, Anjo van de Ven, het eerste exemplaar van RAMA 26 – een Rapport over Monumenten en Archeologie van Alkmaar, deel 26. De titel van dit rapport is Van buitenwijk tot binnenstad. Opgravingen in het Ritsevoort 1995-2023. Het eerste exemplaar zal gepresenteerd worden in de karakteristieke boekenwinkel, De Alkenaer, op Ritsevoort nr. 36. Van de Ven zal het eerste boek dan ook overhandigen aan het bestuur van De Alkenaer.

De opgravingen
De gemeente Alkmaar heeft sinds 1991 haar eigen team van stadsarcheologen. Regelmatig doen zij interessante ontdekkingen. Zo hebben zij in 1995 de eerste opgraving in de wijk het Ritsevoort gedaan. Deze eerste opgraving kwam aan het licht door bodemingrepen voor een bouwproject. In de daaropvolgende jaren werden nog meer interessante opgravingen gedaan. Zo zijn er overblijfselen gevonden van huizen, putten en huisraad. Deze huisraad leek te komen uit de 17e en 18e eeuw. Ook kleinere opgravingen en opgravingen in panden bleken zeer waardevol. Een deel van de opgravingen zal vrijdagmiddag te bewonderen zijn in de vorm van een foto expositie in De Alkenaer.

Één van onze gemeentelijk archeologen, Peter Bitter, heeft opnieuw een prachtig rapport geschreven. Écht vakwerk. Het is prachtig hoe hij de geschiedenis van de gemeente Alkmaar op deze manier een beetje tot leven weet te brengen. Ik kijk uit naar de delen die hij volgend jaar zal gaan schrijven.

Wethouder Van de Ven

Buitenwijk het Ritsevoort
Het Ritsevoort is een heel oude uitbreidingswijk van de binnenstad – een soort buitenwijkje. Dit voorjaar nog werd door de vakgroep Archeologie het oudste huis in deze wijk gevonden. Het adres van dit oudste huis is, of beter gezegd was, Ritsevoort nr. 13-15. Dit huis is rond het jaar 1400 gebouwd. Het had bakstenen muren en een leemvloer. Het pand overleefde een brandstichting door een roversbende in 1517, waarbij de andere houten huizen in het Ritsevoort verloren gingen. Rond het jaar 1600 is het huis toen toch echt afgebroken om plaats te maken voor twee kleinere huizen, waarvan gedeelten nog steeds overeind staan.

Het rapport
Het Rapport over Monumenten en Archeologie van Alkmaar (RAMA) 26, is dus alweer het 26e deel van de RAMA reeks. De rapporten zijn merendeels geschreven door Peter Bitter. Het laatste deel werd begin dit jaar nog gepubliceerd – RAMA 25. Het hoofdonderwerp van dit rapport is de Langestraat. Voor volgend jaar staan er opnieuw een aantal delen op de planning.

Door de resultaten van meerdere opgravingen bij elkaar te brengen, wordt het mogelijk om een belangrijk stuk geschiedenis te schrijven. Het is mooi werk wat ik mag doen. Archeologie is eigenlijk zó dichtbij – als je in de binnenstad de betonvloer in een huis of winkel (voorzichtig) verwijdert, sta je bij al bijna op middeleeuwse vloeren.

Gemeentelijk Archeoloog Peter Bitter