Regio · 7 oktober 2023

Strandpalen van Nederland: cultureel erfgoed op de rand van verdwijnen

 De strandpalen langs de Nederlandse kust, die heel lang onderdeel zijn geweest van onze kustbescherming, verdienen aandacht als cultureel erfgoed. Dat zegt Martijn de Groot, auteur van het nieuw verschenen boek ‘Strandpalen van Nederland, het meetlint langs de Noordzeekust’.

Strandpalen zijn een vertrouwd fenomeen langs de Noord-Hollandse stranden. Anderhalve eeuw lang waren ze een onmisbaar onderdeel van onze kustbewaking. Ze werden gebruikt voor metingen om afslag en aangroei van strand en duinen bij te houden. Dat gebeurt sinds de eeuwwisseling met satelliettechniek, zodat de strandpalen hun oorspronkelijke functie niet meer hebben. Ze zijn nog wel nuttig als hulpmiddel bij plaatsbepaling, maar niet alle strandbeheerders hechten daar dezelfde waarde aan. Langs sommige stranden worden ze zorgvuldig onderhouden, op andere plekken krijgen ze minimale aandacht of zijn ze helemaal verdwenen.

Alle kilometerpalen op de foto

Volgens Martijn de Groot, auteur van het nieuw verschenen boek ‘Strandpalen van Nederland’, verdienen strandpalen aandacht als cultureel erfgoed van ons land, dat grotendeels aan de zee is ontworsteld. De Groot liep de hele Nederlandse kust af, van Zeeuws-Vlaanderen tot Schiermonnikoog, om alle kilometerpalen te fotograferen en er ansichtkaarten van te maken. Het begon als een soort instant-kunstproject met de iPhone. Gaandeweg werd het een studie van bedreigd cultureel erfgoed. Op zijn voettocht sprak De Groot met strandbeheerders, omgevingsmanagers, kantonniers en timmerlui, en hij raadpleegde steeds meer archieven en andere bronnen. Zo kreeg hij een steeds beter beeld van de geschiedenis (sinds 1843) van de palen en van het vroegere en tegenwoordige gebruik.

De Groot ontdekte dat geen twee strandpalen hetzelfde zijn. In het boek brengt hij aan de hand van zijn wandelingen aan het licht hoe de strandpalen ook nu nog getuigen van hun vroegere functie en waar de verschillen vandaan komen. Het boek Strandpalen van Nederland (ISBN: 978-94-91899-51-5) is verschenen bij uitgeverij Anoda Publishing. De prijs is € 27,95 en het boek is verkrijgbaar via www.anoda.nl of de boekhandel. (Foto: aangeleverd)

error: Content is protected !!